Zanim wybierzesz

Co należy wziąć pod uwagę przy planowaniu kariery zawodowej ?

Karierę zawodową trzeba świadomie zaplanować. Ważne jest, aby wyznaczyć sobie cel, bądź cele, do których będziemy dążyć. Zanim to jednak zrobimy, musimy poznać szereg czynników warunkujących właściwe zaplanowanie przyszłości. Poznanie ich - z jednej strony ułatwi nam odnalezienie się na rynku pracy, a z drugiej - pozwoli na wybór ścieżki zawodowej zgodnej z naszymi własnymi możliwościami, predyspozycjami i zainteresowaniami.

 ZAINTERESOWANIA - są siłą napędową, która pobudza nas do działania, by jak najlepiej poznać to, co nas interesuje, by pogłębić wiedzę z tej dziedziny życia. Ważne jest jednak, by umieć rozróżnić trwałe zainteresowania od tych przelotnych, chwilowego zaciekawienia czymś. Najsilniejsze i trwałe zainteresowania należy traktować jako drogowskaz przy wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Co świadczy o zainteresowaniach?
Sposób spędzania wolnego czasu, preferowane przedmioty szkolne, uczestnictwo w kółkach przedmiotowych, zajęciach pozalekcyjnych, tematyka czytanych książek, czasopism, oglądanych filmów.

UZDOLNIENIA -    to inaczej predyspozycja do łatwego opanowywania pewnych umiejętności, zdobywania wiedzy, uczenia się; do wykonywania lepiej od innych pewnych czynności bądź działań. Zdolność oznacza w szczególności umiejętność uczenia się i nabywania określonych sprawności. 
Poziom zdolności zależy od wielu czynników:

·  wrodzonych,

·  wychowania (czy rodzina, szkoła sprzyjają rozwojowi zdolności),

·  własnej aktywności (pracowitość, wytrwałość, praca nad sobą).
Zdolności odgrywają bardzo ważną rolę w naszym życiu. Decydują o jego powodzeniu w określonej działalności, o sukcesach i zadowoleniu z wykonywanej pracy, o efektach nauki, itp. Zdolności rozpoznajemy po obszarach w których odnosimy sukcesy, które chętnie wykonujemy i lubimy. Jedni mają zdolności matematyczne inni przyrodnicze, jeszcze inni muzyczne, humanistyczne, społeczne, językowe,  lingwistyczne itd. Ważne jest aby rozpoznać swoje zdolności! 

TEMPERAMENT -  to cecha, którą ludzie różnią się od siebie. Niektóre osoby są np. bardzo wytrwałe, inne szybko się męczą; niektóre reagują bardzo spokojnie na trudne sytuacje, inne zaś gwałtownie. Temperament to charakterystyczna dla danej osoby
i uwarunkowana biologicznie - funkcjonowaniem układu nerwowego, siła oraz szybkość reagowania. Przejawia się w emocjach i w innych procesach psychicznych, np. spostrzeganiu, myśleniu. Temperament jest wrodzony i w bardzo niewielkim stopniu ulega zmianom w wyniku oddziaływania czynników zewnętrznych. Ważne jest, aby nasz typ temperamentu był zgodny z wymaganiami zawodu. Innego temperamentu wymaga praca zegarmistrza, a innego kierowcy rajdowego, piłkarza, maklera giełdowego, czy księgowego bądź statystyka. A Twój temperament do jakiej grupy zawodów Cię predestynuje? 

CECHY CHARAKTERU - charakter jest - obok temperamentu - jednym z istotnych wymiarów naszej osobowości. Przejawia się, w naszym postępowaniu, zachowaniu względem innych osób, stosunkiem do wykonywanych zadań, pracy. Jest to cały wachlarz cech, które posiadamy w mniejszym, bądź większym stopniu, np.: prawdomówność, odpowiedzialność, pracowitość, ambicja, punktualność, życzliwość dla innych, konkretność, itp. Posiadanie tych cech wymagane jest w każdym zawodzie. Ważnym jest aby świadomie je w sobie rozwijać przygotowując się do własnej ścieżki kariery zawodowej! 

SYSTEM WARTOŚCI
System wartości należy do podstawowych przekonań człowieka. Wartości (coś ważnego, mającego dla danej osoby duże znaczenie) są źródłem wyznaczanych priorytetów, standardów funkcjonowania w świecie. Ważne jest, aby zawód, który wybieramy były zgodne z ważnymi dla nas wartościami.

STAN ZDROWIA        
Określenie swojego stanu zdrowia ma bardzo istotne znaczenie przy planowaniu swojej zawodowej kariery, czy też przy wyborze zawodu. Poznanie swojego stanu zdrowia wraz z poznaniem przeciwwskazań do wykonywania danego zawodu pozwoli nam uniknąć niewłaściwych wyborów w tym zakresie. Należy pamiętać, że okres wyboru zawodu, czy wyboru pracy to czas przełomowy w życiu człowieka, w którym szczególnie należy dbać o własne zdrowie. Zły stan zdrowia na egzaminie, czy w czasie rozmowy kwalifikacyjnej o pracę może nas całkowicie zdyskwalifikować! 

Nie wystarczy tylko poznać siebie, ważne jest także…

POZNANIE ZAWODÓW
Ważne jest zaznajomienie się z cechami charakterystycznymi interesujących nas zawodów. Unikniemy w ten sposób niewłaściwych wyborów w sytuacji, gdy np. dany zawód podoba nam się tylko, dlatego, bo znamy go z ulubionego serialu. 
Wiedzę o zawodach zawierają np. przewodniki po zawodach, w których możemy znaleźć wszelkie informacje na ich temat.

POZNANIE ŚCIEŻEK KSZTAŁCENIA
To poznanie zarówno naszego systemu oświaty i specyfiki poszczególnych szczebli kształcenia, jak i poznanie lokalnej sieci szkół ponadgimnazjalnych oraz interesujących nas uczelni wyższych. 
POZNANIE TENDENCJI NA RYNKU PRACY
Rynek pracy to sfera rzeczywistości, na której dochodzi do spotkania osoby, która sprzedaje i która kupuje pracę, czyli pracodawcy i pracownika; praca jest tu towarem. Bardzo istotnym czynnikiem jest poznanie aktualnych tendencji na rynku pracy. Musimy, bowiem wiedzieć:
  czy dostaniemy pracę w wybranym przez siebie zawodzie (ewentualnie gdzie tą pracę dostaniemy, co może się wiązać z wyjazdem);
  jakie zawody są zanikające;
  jakie zawody są zawodami przyszłości;
  jaki jest nasz lokalny rynek pracy.